4.3. YETERLİLİK ŞARTLARI
4.3.1 Kişisel Davranış ve Düşünce Biçimi
Tablo1: Kişisel Davranış ve Düşünce Biçimi
DKLYS Yöneticisi |
DKLYS Tetkik Görevlisi |
Aşağıdaki yetkinliklere sahip olmalı;
|
Tetkik görevlileri ISO 19011 de tanımlandığı gibi tetkik ilkelerine göre davranmalılardır. Tetkik görevlileri faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi sırasında aşağıda belirtildiği şekilde mesleki davranış sergilemelidirler.
|
4.3.2 Düşünce Biçimi ve Felsefesi Yönleri
Tablo 2: Düşünce Biçimi ve Felsefesi Yönleri
DKLYS Yöneticisi |
DKLYS Tetkik Görevlisi |
|
|
|
4.3.3 Bilgi ve Beceriler
Tablo 3: Öğrenme Taksonomi
Öğrenme Taksonomisi |
A Tanıma (Genel bakış açısına sahip olmak) |
B Anlama |
C Uygulama |
D Sonuçları analiz etme ve değerlendirme |
4.3.3.1 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları Yönetim Sistemi Yöneticisi
Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları Yönetim Sistemi Yöneticisi, ön lisans / lisans / yükseköğrenim derecesi ve buna ilave olarak en az 1 yılı laboratuvar yönetim alanında olmak üzere en az 2 yıllık tam zamanlı iş deneyime sahip olmalıdır.
Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları Yönetim Sistemi Yöneticisi, deney veya kalibrasyon Laboratuvarlarıyla ilgili istenen bilgi ve becerilere sahip olmalı ve buna ilave TS EN ISO/IEC17025 standardının gereklilikleri, kalibrasyon/doğrulama, metotların geçerli kılınması/doğrulanması, ölçüm belirsizliğin hesaplama, rapor/sertifika değerlendirme vb. konular hakkında bilgi, beceriler, tecrübe ve yetkinliklere sahiptir. İlgili görevlere dair aşağıdaki tabloda tanımlanan bilgi ve becerilere de sahip olmalıdır:
Tablo 4: Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları Yönetim Sistemi Yöneticisi Bilgi ve Beceriler
DKLYS Yöneticisi için Görev tanımları |
İlgili bilgi ve beceriler |
Öğrenme taksonomisi |
Laboratuvar yönetim sistemi için fırsatlar ve risklerin belirlenmesi ve uygulamaya alınması DKLYS yürütülmesi Deney/kalibrasyon kalitesinin temini (yönetim ve teknik bölümler) şartlarının yerine getirilmesi.
|
DKLYS dokümante edilmesi, uygulanması, izlenmesi, değerlendirmesi ve sürekli iyileştirilmesi. Risk ve fırsatların belirlenmesi, uygulamaya alınması ve değerlendirme. İstatistiksel veriler için grafik sunum yöntemlerini seçebilmeli, üretebilmeli ve yorumlamalı (diyagramlar, çizelgeler vb.) Etkili iç ve dış kalite kontrollerin yürütülmesi. Laboratuvar işlem faaliyetleri ve kontrol prosesleri için kriter ve yöntemlerini tanımlayabilmeli (ölçme ve performans göstergeleri dahil) Süreçlerin iyileştirilmesi için süreç performans ve fırsatlarını değerlendirebilmeli. |
A,B, C, D |
Metotların geçerli kılınması Metotların doğrulanması Laboratuvar içi kalite kontrol Laboratuvar dışı kalite kontrol Ölçüm belirsizliğin hesaplanması vb. Koordine olacak çalışmasının sağlanması |
- Metotların geçerli kılınması - Metotların doğrulanması -Laboratuvar içi kalite kontrol -Laboratuvar dışı kalite kontrol -Ölçüm belirsizliğin hesaplanması vb. konusunda yapabilme, sonuçları değerlendirme ve iyileştirme yapabilme. |
A,B, C, D |
Raporların/Sertifikaların düzenlenmesi yapabilme ve değerlendirme. Laboratuvar cihazlarının kalibrasyonu ve doğrulanması. Laboratuvar iş süreçleri ve süreç zincirleri yönetme. İç ve Dış denetimleri yönetebilme |
Raporların/Sertifikaların düzenlenmesi yapabilme ve değerlendirme yapabilme. Laboratuvar cihazlarının kalibrasyonu ve doğrulanma sonuçlarını değerlendirme. Laboratuvar iş süreçleri ve süreç zincirlerini bilme. İç ve dış denetimleri yönetebilme ve iç denetim tekniklerini gerçekleştirebilme. |
A,B, C, D |
4.3.3.2 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları Yönetim Sistemi Tetkik Görevlisi
Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları Yönetim Sistemi Tetkik Görevlisi, ön lisans/ lisans / yükseköğrenim derecesi ve buna ilave olarak en az 1 yılı laboratuvar alanında veya denetim alanında en az 2 yıllık tam zamanlı iş deneyimine sahip olmalıdır veya herhangi bir yönetim sisteminde tetkikçi olarak görev yapıyor olmalıdır.
Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları Yönetim Sistemi Tetkik Görevlisi, deney veya kalibrasyon laboratuvarlarıyla ilgili bilgi ve becerilere sahip olmalı ve buna ilave olarak TS EN ISO/IEC17025 standardının gereklilikleri hakkında bilgi, becerileri, tecrübe ve yetkinliklere sahiptir. İlgili görevlere dair aşağıdaki tabloda tanımlanan bilgi ve becerilere de sahip olmalıdır:
Tablo 5: Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları Yönetim Sistemi Tetkik Görevlisi Bilgi ve Beceriler
DKLYS Tetkik Görevlisi için Görev tanımları |
İlgili bilgi ve beceriler |
Öğrenme taksonomisi |
a)Denetim programlarını oluşturmak, uygulamak, değerlendirmek ve geliştirmek |
Tetkik programlarını oluşturmak, uygulamak, gözden geçirmek ve geliştirmek (Bölüm 5 ISO 19011'e göre); özellikle: Bir denetim programını hedef, kapsam ve kaynak açısından uygun bir şekilde tanımlayabilme Tetkik programı riskleri ve fırsatları tanımlayabilmeli ve değerlendirebilmeli Tetkik programını yürütebilmeli Tetkik kapsamı ve amacı ile ilgili uygun tetkik yöntem ve araçlarını seçebilir ve kullanabilir olmalı. Tetkik ekibi üyelerini seçebilmeli, Tetkik görevlileri de içeren tetkike katılan kişilerin yeterliliğinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi sürecini bilmeli (ISO 19011, Bölüm 7) Tetkik görevlilerinin yetkinlik gereksinimlerini (kişisel davranış, bilgi ve beceri) bilmeli ve tetkik ekibini oluştururken bunları uygulayabilmeli Tetkik programını izleyebilmeli Tetkik programı kayıtlarını yönetebilmeli ve muhafaza edebilmeli |
A,B, C, D |
b) Laboratuvar Kalite Yönetim Sistemi Tetkiklerini, Süreç Tetkiklerini, Uygunluk tetkiklerini başlatmak, planlamak, gerçekleştirmek ve revize etmek, |
Tetkikin önemini anlamalı |
B |
Bir tetkikin yararını diğer kişilere açıklayabilmeli |
C |
|
Tetkik ilkelerini, prosedürlerini, yöntemlerini ve tekniklerini anlamalı ve bunları denetim pratiğinde uygulamalı
|
D |
|
Süreç denetimi yapabilecek durumda olmalı |
D |
|
Uygunluk tetkiklerinin nasıl yapıldığını bilmeli (gerektiğinde uzmanlarla birlikte) |
B |
|
Kuruluşun amaç ve sınırlı koşullarına odaklanarak denetim faaliyetlerini başlatabilmeli, hazırlayabilmeli ve gerçekleştirebilmeli |
D |
DKLYS Tetkik Görevlisi için Görev tanımları |
İlgili bilgi ve beceriler |
Öğrenme taksonomisi |
c) Denetimlerin gerçekleştirilmesi |
(BÖLÜM 6 ISO 19011’e göre), özellikle: Tetkik görevlilerinin, tetkikin her aşamasındaki rollerini ve görevlerini anlamalı, Tetkik edilen kişilerin görev ve sorumluluklarını anlamalı ve sınıflandırma yapabilmeli, İlk başlangıcından sonuçların alınmasına kadar bir tetkiki başlatabilmeli, Bir tetkik planı ve tetkik için dokümante edilmiş bilgiyi hazırlayabilmeli. Bu örneğin aşağıdakileri de kapsar; -Tetkikin kapsamı ve amacı ile ilgili uygun tetkik yöntem ve araçlarını seçebilmeli ve kullanabilmeli, -Tetkikin planlanmasındaki riskleri, engelleri ve zorlukları belirlemeli ve minimize etmeli. Hedeflenene göre dokümanın doğrulama tetkik faaliyetlerini yürütebilmeli, açılış toplantısı, tetkik sırasındaki iletişim, tetkik bilgilerinin ulaşılabilirliği, dokümante edilmiş bilginin gözden geçirilmesi, toplanması, doğrulanması, bilginin değerlendirilmesi, tetkik açıklamaları, tetkik sonuçları, kapanış toplantısı. Bu, diğerlerinin yanı sıra şunları içerir; Tetkik hedeflerine göre her bir ekip üyesinin oluşumunu ve konuşlandırılmasını yönetebilmeli, Tetkikin her aşamasında hedef odaklı görüşme tekniklerini kullanabilmeli, hedef kitleye göre görüşmeleri ve tetkik raporlarını uygun bir şekilde oluşturabilmeli, Uygulama sırasında çatışmaları önlemek ve bir durum ortaya çıkarsa uygun şekilde baş edebilmek için tetkik riskinin, engellerin ve güçlüklerin farkına varabilmeli, Tetkik raporlarını hazırlamalı ve dağıtımını yapmalı,
Tetkikin bitirilmesi ve takip eden ölçümlerin tetkikini ele alabilmeli. |
A,B, C, D |
d) Laboratuvar kalite yönetim sistemlerinin yorumlanması |
Laboratuvar yönetim sistemi için fırsatlar ve riskler, Deney/kalibrasyon kalitesinin temini ( yönetim ve teknik) Metotların geçerli kılınmasının Metotların doğrulanmasının Laboratuvar içi kalite kontrol etkinliğinin Laboratuvar dışı kalite kontrol etkinliğinin Ölçüm belirsizliğin hesaplanması doğruluğunun, Raporların/sertifikaların düzenlenmesinin doğruluğunun, Laboratuvar cihazlarının kalibrasyonu ve doğrulanmasının Sürekli iyileştirme sonuçlarının etkinliği ve verimliliğinin Laboratuvar, metotları, ölçüm belirsizliği, kalibrasyon vb. yorumlanması. |
A,B, C, D |
4.4. BAŞVURU ŞARTLARI, BAŞVURU DOKÜMANLARI VE BAŞVURU PROSEDÜRÜ
Bu programın 4.3. numaralı maddesinde tanımlanan yeterlilik şartlarının karşılanabilmesi amacıyla bu maddede belirtilen başvuru şartlarının sağlanması ve bunlara ilişkin kanıtların başvuru sahibi tarafından TSE-PBM’ ye sunulması gerekmektedir.
Başvuru sahibi, belgelendirme başvurusu için PBM-FR-LYS-001 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarı Yönetimi Sistemi Personel Belgelendirme Başvuru Formunu ve bu formda sınav katılımcılarından istenen belgeleri başvuruda bulunduğu sınav tarihinden önce TSE-PBM’ ye sunmalıdır. PBM-FR-MR-005 Belgeli Personel Taahhütnamesi ve Karşılıklı Anlaşma Şartları Formunu imzalayarak teslim etmelidir.
4.4.1 DKLYS Yöneticisi
Öğrenim Durumu ve Eğitim
Tablo 6: DKLYS Yöneticisi Öğrenim Durumu ve Eğitim
DKLYS Yönetim Sistemi Yöneticisi |
|
Genel bilgi ve beceriler |
Üniversite/ yüksek eğitim derecesi seviyesinde almış olduğu eğitimin genel bilgi ve becerisine sahip olmalıdır. |
Özel bilgi ve beceriler |
Laboratuvar Kalite Yönetim Sistemi Temel Eğitimi, Dokümantasyon eğitimi, İç Tetkik Eğitimi Laboratuvar yönetim sistemi için risk ve fırsat eğitimi Deney/kalibrasyon kalitesinin temini ( yönetim ve teknik) eğitimi Metotların geçerli kılınması eğitimi Metotların doğrulanması eğitimi Laboratuvar içi kalite kontrol eğitimi Laboratuvar dışı kalite kontrol eğitimi Ölçüm belirsizliğin hesaplanması eğitimi Raporların/sertifikaların düzenlenmesi eğitimi Laboratuvar cihazlarının kalibrasyonu ve doğrulanması eğitimi Sürekli iyileştirme eğitimi Laboratuvar, metotlar, ölçüm belirsizliği, kalibrasyon eğitimi Yasal mevzuat eğitimi vb. Yukarıda verilmiş eğitim başlıklarından en az 40 saat (her biri 45 dakika) sınıf temelli eğitim programında öğrenme hedeflerine uygunsa, alternatif öğrenme formları (ör. Kendi kendine çalışma, e-öğrenme) tanımlanabilir, ancak sınıf saatlerinin en fazla % 40'ı onlarla değiştirilebilir. Aşağıdaki koşullar yerine getirildiğinde alternatif öğrenme formları uygulanabilir:
Öğrenme formu, öğrenme hedeflerine uygun olduğunda. Herhangi bir öğrenme formunun eğitim planında eğitim kurumu tarafından belirlenmesi gerekir. Eğitim planının tamamına uyum eğitim kurumu tarafından dokümante edilmelidir. ve •İSG Yöneticisinin belirli bir alanında iş deneyimi (iki yıl yeterli sayılmaktadır) |
Kişisel davranış ve becerileri |
Laboratuvarlarda çalışan personeli yöneltebilmeli. Problem çözme ve iletişim kurulmasını içeren profesyonel veya teknik bir pozisyonda geliştirilen genel iş becerileri ve kişisel davranışlar. Ekip çalışmasına yatkınlık Yönetebilme ve koordine edebilme Empati kurabilme Etkin iletişim İnovatif yaklaşım sergileyebilme
|
4.4.2 DKLYS Tetkik Görevlisi
Öğrenim Durumu ve Eğitim
Tablo 7: DKLYS Tetkik Görevlisi Öğrenim Durumu ve Eğitim
DKLYS Tetkik Görevlisi |
|
Genel bilgi ve beceriler |
Üniversite/ yüksek eğitim derecesi seviyesinde almış olduğu eğitimin genel bilgi ve becerisine sahip olmalıdır. |
Özel bilgi ve beceriler |
Laboratuvar Kalite Yönetim Sistemi Temel Eğitimi, Dokümantasyon eğitimi, İç Tetkik Eğitimi Laboratuvar yönetim sistemi için risk ve fırsat eğitimi Deney/kalibrasyon kalitesinin temini ( yönetim ve teknik) eğitimi Metotların geçerli kılınması eğitimi Metotların doğrulanması eğitimi Laboratuvar içi kalite kontrol eğitimi Laboratuvar dışı kalite kontrol eğitimi Ölçüm belirsizliğin hesaplanması eğitimi Raporların/sertifikaların düzenlenmesi eğitimi Laboratuvar cihazlarının kalibrasyonu ve doğrulanması eğitimi Sürekli iyileştirme eğitimi Laboratuvar, metotlar, ölçüm belirsizliği, kalibrasyon eğitimi Yasal mevzuat eğitimi vb. Yukarıda verilmiş eğitim başlıklarından en az 40 saat (her biri 45 dakika) sınıf temelli eğitim programında öğrenme hedeflerine uygunsa, alternatif öğrenme formları (ör. Kendi kendine çalışma, e-öğrenme) tanımlanabilir, ancak sınıf saatlerinin en fazla % 40'ı onlarla değiştirilebilir. Aşağıdaki koşullar yerine getirildiğinde alternatif öğrenme formları uygulanabilir: |
Kişisel davranış Ve becerileri |
Problem çözme ve iletişim kurulmasını içeren profesyonel veya teknik bir pozisyonda geliştirilen genel iş becerileri ve kişisel davranışlar. Diğer yönetimsel veya profesyonel personel, görevdeşler, müşteriler ve / veya ilgili taraflarla ve iş pozisyonlarında bir grup insanın yöneltilmesiyle yargılama, problem çözme ve iletişim kurulmasını içeren profesyonel veya teknik bir pozisyonda geliştirilen genel iş becerileri ve kişisel davranışlar göstermelidir. Ekip çalışmasına yatkınlık Yönetebilme ve koordine edebilme Empati kurabilme Etkin iletişim İnovatif yaklaşım sergileyebilme |
4.4.3 Üniversite Öğreniminin Değerlendirilmesi
Üniversite öğrenimi sırasında aday tarafından ilgili kapsamda alınan dersler aşağıdaki yöntem kullanılarak 40 saatlik mesleki eğitim süresinin hesaplanmasında değerlendirilir; formülü kullanılır.
Aday, tetkik deneyiminin DKLYS Tetkik Görevlisi olarak belgelendirilmek için yeterli olduğunu gösterir belgeleri/kayıtları başvuru esnasında TSE-PBM’ ye sunmalıdır.
4.4.4 Başvuru Dokümanları
Aday; ilk belgelendirme başvurusu için gerekli şartları içeren PBM-FR-LYS-001 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarı Yönetimi Sistemi İlk Personel Belgelendirme Başvuru Formunu hazırlanmıştır. Katılımcılar tarafından doldurulmuş, TSE-PBM’ ye sunmalıdır.
4.4.5. Başvuruların Değerlendirilmesi
Başvuru için gerekli belgeler/kayıtlar başvuru sahibi tarafından TSE-PBM’ ye ulaştırılır ve TSE-PBM tarafından belgeler/kayıtlar incelenerek başvuru değerlendirmesi yapılır. TSE-PBM tarafından yapılan değerlendirmenin sonuçları PBM-FR-LYS-001 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarı Yönetimi Sistemi İlk Personel Belgelendirme Başvuru Formuna kaydedilir. Bu kayıtlar, adayın başvuru şartlarını sağladığının delili olarak TSE-PBM’ ye ulaştırdığı belgeler/kayıtlar ile birlikte aday dosyasında saklanır.